Συνήθως ΄’μαθαίνουν’’ να λειτουργούν με τον τρόπο αυτό από την παιδική τους ηλικία. Έχουν υποστεί την αυστηρή κριτική και τις υπερβολικές απαιτήσεις των γονέων και οικογένειας ή την υπερπροστασία και την μειωμένη εώς ανύπαρκτη ανεξαρτησίας τους.
Οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοπεποίθηση αισθάνονται ασφαλείς σε ελάχιστες περιπτώσεις. Αισθάνονται σημαντικοί όταν οι άλλοι τους αναγνωρίζουν επειδή κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους ή πετυχαίνουν τα σχέδιά τους. Κατά βάθος πιστεύουν ότι για να αξίζουν να τους δεχτούν οι άλλοι δεν θα έπρεπε να είχαν ελαττώματα και να έκαναν λάθη. Λόγω της ευαισθησίας που τους χαρακτηρίζει αισθάνονται συχνά πληγωμένοι, ταραγμένοι και θυμωμένοι από τις απόψεις και τις κριτικές που τους ασκούν οι άλλοι.
Η αυτοπεποίθηση δεν χαρακτηρίζει με τον ίδιο τρόπο όλους τους τομείς της ζωής τους. Μπορεί για παράδειγμα να αισθάνονται ότι τα καταφέρνουν πολύ καλά στον επαγγελματικό τομέα αλλά ότι αποτυγχάνουν στον ερωτικό τομέα. Μπορεί να αισθάνονται ότι έχουν πολύ όμορφη εξωτερική εμφάνιση αλλά ότι δεν μπορούν να κάνουν φίλους. Η έλλειψη της αυτοπεποίθησης δεν σημαίνει ότι έχουν χαμηλές ικανότητες αλλά ότι συγκρίνουν τις πραγματικές τους ικανότητές με ένα ιδανικό εαυτό ή με τις εξωπραγματικές προσδοκίες ανθρώπων ή κοινωνικών ομάδων που είναι σημαντικές για αυτούς. Πιο κάτω στο κείμενο αναφέρονται συνηθισμένα χαρακτηριστικά των ανασφαλών & ανθρώπων με αρκετή αυτοπεποίθηση.
Τα συνηθισμένα χαρακτηριστικά του ανασφαλούς ατόμου:
Αισθήματα κατωτερότητας και ανασφάλειας.
Δυσκολία κοινωνικής ένταξης και αισθήματα μοναξιάς.
Υπερβολική ευθιξία και χαμηλές αντοχές στις συντροφικές σχέσεις.
Παραμέληση ικανοποίησης βασικών προσωπικών αναγκών.
Παραμέληση της εξωτερικής εμφάνισης.
Υπερβολική ενασχόληση με αυτό που οι άλλοι σκέπτονται για αυτούς.
Υπερβολική ανησυχία μήπως και ενοχλήθηκε κάποιος άλλος εξ’ αιτίας τους.
Διάχυτο άγχος και συχνά αισθήματα απογοήτευσης.
Δυσκολία να ερμηνεύσουν με ειλικρίνεια την πραγματικότητα.
Επικέντρωση στα αρνητικά στοιχεία μιας κατάστασης.
Μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες.
Δυσκολία να δέχονται φιλοφρονήσεις.
Έλλειψη εμπιστοσύνης στις προσωπικές τους απόψεις.
Χαμηλές προσδοκίες από τη ζωή.
Αναπάντεχες εκρηκτικές συμπεριφορές.
Αποφυγή των προκλήσεων.
Κοινωνική απόσυρση.
Διαταραχές στη συγκέντρωση, τον ύπνο και τη διατροφή
Τα άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση χαρακτηρίζονται από:
Υπευθυνότητα για τις πράξεις τους.
Αισιοδοξία, δημιουργικότητα, αγωνιστικότητα και τόλμη.
Συγκρότηση, αυτοέλεγχο και εσωτερική ισορροπία.
Ανθεκτικότητα στις αρνητικές κριτικές των άλλων.
Ανεκτικότητα και σεβασμό για τους άλλους.
Ελάχιστο ενδιαφέρον για την γνώμη των άλλων, πιστεύουν ότι πράττουν το σωστό.